Hakikat Ekseni

(ANKARA YOLU KENT GİRİŞİ - BİLİM MERKEZİ VE ÇEVRESİ / KONYA)

KENTSEL TASARIM FİKİR PROJESİ

Konya için hazırlamış olduğumuz Kavramsal Plan Şeması Fikir Projemizde; kente beş ayrı yönden giriş sağlayan yollardan en yoğun trafik hacmine sahip olan Ankara Yolu, mevcut Bilim Merkezi Kompleksi ile uyumlu bir dizi  Kültürel Odaklar ile yeni bir vizyona kavuşturulmuş, giriş aksı için öngörülen tematik kimliğin koridor boyunca algılandığı bir yapıya büründürülmüştür.  

Ankara yolu boyunca konumlandırılan kültürel odaklar; Tasavvuftaki İMAN-İBADET-İRFAN-İLİM şeklinde aşamalandırılan hakikate ulaşma zincirinin fiziki mekana yansıması şeklinde kurgulanmıştır. Bu çerçevede ele alınan tasavvufi kavramlar alegorik olarak; İBADET MERKEZİ, FELSEFİ BİLİMLER (İRFAN) MERKEZİ ve POZİTİF BİLİMLER (İLİM) MERKEZİ şeklinde düzenlenmiştir.

Bu yapılar bütününün oluşturduğu kompozisyon ise "HAKİKAT EKSENİ" olarak adlandırılmıştır.

TASARIM DİLİ

Maddenin en küçük yapı taşı olan atomun çekirdeğinin yörüngesindeki elektronlar ile galaksi merkezinin yörüngesindeki yıldız kümeleri ve gezegenler, benzer şekilde "dönme" eylemini yapmaktadır. Yani, mikro düzeyden makro düzeye kadar, varlığı oluşturan maddenin temeli ve kainattaki bu muazzam dengenin kaynağı dönme hareketidir.

Bugün bilimin ve teknolojinin gelişmesi sayesinde mikroskop ve teleskop gibi aletler vasıtasıyla gözümüzle görerek  varlığından kesin emin olduğumuz bu mucizevi eyleme, Mevlana yüzyıllar öncesinde teknolojik imkanlar olmaksızın aracısız bir şekilde duru görüsüyle vakıf olmuş ve Sufilik öğretisinde bu durum; “zerre ve kürre tavaf halinde, yüce varlığı zikreder” şeklinde izah edilmiştir.

Yörüngedeki gezegenin, ait olduğu yıldıza, elektronların da atomun çekirdeğine bağlandığı gibi sarsılmaz bir bağ ile kulun Mevla’sına bağlanması şeklinde Mevleviliğin sembolü olan bu dönme eylemi, Hakikat Eksenini oluşturan  yapılar dizgesinin tasarım ipuçlarını vermiştir..

Hoşgörü temeline dayalı olarak sadece İslam dininin sembolü olan Cami ile sınırlı kalmayıp, kökeni aynı olan Semavi dinlere ait ibadet mekanlarının yer aldığı İbadet Merkezi; Konya’yı ziyarete gelen yabancı turistlerin de ibadet ihtiyaçlarını karşılayabildiği, medeniyetlerin buluşma merkezi olarak da düşünülebilen yapılar bütünü olarak kurgulanmış, bu merkezi oluşturan yapılarda, Semazenin sema esnasında dalgalanan "Tennure"si tasarım ögesi olarak alınmıştır.

Tasavvufi manada “keramet” yada bir diğer ifade ile tıpkı Mevlana’nın düşünce sisteminde olduğu gibi “yaratanın doğrudan bahşettiği bilgi” sayesinde hakikate ulaşan ve İslam dini açısından önemli ve saygın bir konumda olan mezhep imamlarının hayatları, mücadeleleri ve eserleri başta olmak üzere ortaya koydukları düşünce sistemlerini toplumun geniş bir kesimi tarafından doğru bir şekilde bilinmesi amacıyla oluşturulan İrfan Merkezi aynı zamanda “FELSEFİ BİLİMLER MERKEZİ” şeklinde akademik açıdan üniversitelerle irtibatlı bir eğitim kurumu olarak düşünülmüştür. Kainatın dönmesi gibi dönen bir nesnenin oluşturduğu "sarmal iz" tasarımına sahip olan yapı ve etrafında kümelenen yapılar grubu ile Mevlevilikteki "Postnişin" (ana yapı) ve ona tabi olan Dervişler sembolik olarak ifade edilmiştir.

Aks üzerinde yer alan mevcut Bilim Merkezi ise varlığın temel yapı taşlarının gözlem ve deneylere dayalı bilimsel yöntemlerle ortaya konduğu, somut bilgiye dayalı olay ve eylemlerin sergilendiği “POZİTİF BİLİMLER MERKEZİ” şeklinde ele alınmış, Bilim Merkezinde "Alim´in marifeti", bu yapının hemen yanına konumlandırılan İrfan Merkezinde de "Arif´in marifeti" sergilenerek, bu hususta yapılan bilimsel araştırmalarda referans alınacak bir eğitim ve kültür merkezinin kente kazandırılması amaçlanmıştır. 

İlim, İrfan ve İbadet merkezi şeklinde konumlandırılan  3´lü yapı dizgesiyle; tasavvuftaki manevi terbiyecinin rehberliğinde Mutlak Hakikat’e giden,  “İlm-el Yakin” olarak "Biliş",  “Ayn-el Yakin” olarak "Görüş" ve "Hakk-el Yakin” olarak "O’na eriş" kavramları somutlaştırılmıştır.

Eser Sahibi;  H.İbrahim Doğanay - Şehir Plancısı